Tiếng chổi tre

Những đêm đông
Khi cơn giông
Vừa tắt
Tôi đứng trông
Trên đuờng
Lặng ngắt
Chị lao công
Như sắt
Như đồng
Chị lao công
Đêm đông
Quét rác

Bài thơ này tôi học từ năm lớp hai. Cũng chỉ nhớ được mấy câu: “Tôi lắng nghe trên đường Trần Phú… Tiếng chổi tre đêm hè quét rác”. Nhưng hôm nay, lần đầu tiên sau bao nhiêu năm, tôi lại thấy hình ảnh “người lao công quét rác đêm đông” hiện lên trước mắt mình chân thực và rõ ràng đến vậy. Trong cơn mưa bão, có một người lao công lặng lẽ quét từng nhát chổi trên một đoạn vỉa hè phố Phan Đình Phùng.

Hà Nội ngày bão. Lạnh và buồn lắm. Vẫn là những ánh đèn mang ý nghĩa phồn hoa kinh khủng nhưng dưới màn bụi nước thì chẳng còn sự náo nhiệt của đô thành. Chỉ có những bóng người cố lao nhanh, làm bắn từng vũng nước đọng bên đường lên tung tóe. Và chẳng ai để ý đến những người lao công, vẫn lặng lẽ, cần mẫn đẩy chiếc xe rác bên đường. Hình ảnh ấy lướt qua mắt tôi rất nhanh, cùng những âm thanh loẹt xoẹt hòa vào tiếng mưa. Tôi thấy không gian xung quanh gần như trống không, tĩnh lặng đến bất ngờ. Không còn sự đông đúc thường ngày làm tung bay khói bụi hay chen chúc đến nghet thở ở bốt Hàng Đậu. Chỉ là ánh đèn vàng vọt dưới cơn mưa cùng cơn gió tê tái làm tôi bất chợt giật mình.

Đã bao giờ bạn thấy ánh mắt mệt nhoài của người lao công sau mỗi lần tan ca vất vả? Thấy họ cóc cách trên chiếc xe đạp, lẫn vào con phố đông nghịt người? Có thể bạn nghĩ tôi hay lo chuyện bao đồng, nhưng có một lần tôi không quên được. Đó là khi nhìn thấy một cậu thanh niên mua kem ở Thủy Tạ rồi phi túi rác đánh vèo một cái vào xe rác của người lao công. Sẽ chẳng có gì nếu túi rác ấy không bay ra ngoài, rơi ngay cạnh tôi. Trên con phố du lịch đông người, cô lao công chỉ lặng lẽ nhìn cậu thanh niên đó quay lưng bỏ đi rồi hót túi rác vào xe. Tôi sẽ không bao giờ quên ánh mắt của cô lao công lúc ấy. Cái kiểu khó chịu, muốn phang cho con người vô ý thức đó vài cán chổi mà không làm được. Và một chút buồn, như khi người khác thiếu tôn trọng mình. Có thể bạn nghĩ đối với một người làm nghề thấp kém thì chẳng có gì đáng tôn trọng. Nhưng dám chắc là chẳng ai muốn sống trong một thế giới ngập tràn rác. Và ai cũng muốn làm những nghề cao quý, được mọi người trọng vọng như bác sĩ, kỹ sư, luật sư hay giáo sư gì gì đó. Để rồi nhìn lại mà quên đi những điều nhỏ bé thật sự giá trị trong cuộc sống này. Là những công việc thiết thực mà chẳng được mấy ai coi trọng trong cuộc sống này. Nhìn người lao công hôm đó đẩy xe rác vào đám đông và người lao công hôm nay quét rác dưới mưa, tôi có cùng một suy nghĩ: Mình còn bỏ quên những gì trong cuộc sống này đây?

8h30′, trời mưa lớn. Những cơn gió như cơn giận giữ của thiên nhiên như muốn thổi bay tất cả trên con phố vắng đìu hiu. Và chỉ còn những con người hối hả sau một ngày mưa gió về tổ ẩm của mình. Người lao công đã đi khỏi đó lâu rồi. Nhưng còn bao nhiêu người lao công khác đến ca làm nữa? Và trong đêm mưa gió này, họ sẽ ở đâu để mang đi những thứ bẩn thỉu mà con người để lại sau từng bước họ đi qua đây?

Âu Dương Sảnh.